Nörolojik Bozukluğu Olan Çocuklarda Beslenme Sorunları

Nörolojik bozukluğu olan çocuklarda; oral motor fonksiyon bozukluğu, gastroözofageal reflü, mide bulantısı, artan besin kayıpları, yetersiz besin alımı, enerji metabolizmasının değişmesi, iştahsızlık ve kabızlık sonucunda  görülen malnutrisyon en önemli beslenme sorunudur. Malnutrisyon sonucunda çocuklarda fiziksel ve mental büyüme- gelişme geriliğinin yanı sıra algılama-öğrenme güçlüğü, huzursuzluk, bağışıklık sisteminde yetersizlikler görülmektedir. Bu durum ise çocuğun tedavisini olumsuz yönde etkilemektedir.

Kabızlık

Nörolojik Hastalığı olan çocuklarda diyetle posa ve sıvı alımının az olması, fiziksel aktivitenin yetersiz olması nedeniyle sıklıkla görülmektedir. Çözümü için;

• Çocuklara posa içeren, sıvı açısından desteklenmiş ve zevkle yiyebileceği besinlerin sunulması gerekmektedir.
• Sabah kahvaltıdan önce kayısı veya üzüm marmelatı verilip üzerine bir su bardağı su içirilmeli veya erik suyu, kayısı suyu, üzüm suyu, armut suyu taze olarak hazırlanıp içirilmelidir.
• Yüksek magnezyum içeriği ile bağırsak hareketlerini hızlandıracak olan ıspanak, marul, taze fasulye, kereviz, fındık, badem çocuğun beslenmesinde sıklıkla tercih edilmelidir.
• Probiyotik içeriği nedeniyle ev yapımı kefir günde 1 defa ana öğüne eklenmelidir.
• Yemekler hazırlanırken zeytinyağının veya ev yapımı tereyağının kullanımı tercih edilmelidir.
• Çocuğun yeterli sıvı alımının sağlanması için öğünlerde ayran veya cacık gibi sıvı besinler tercih edilmelidir.
• Tam buğday unundan yapılmış kek, kurabiye, ekmek ve diğer tahıl ürünleri ile posa alımı arttırılmalıdır.
• Çocuğun yaşına, kilosuna ve nörolojik hastalık durumuna göre değişmekle birlikte; ortalama olarak her saat başı en az 1 çay bardağı su içilmesi sağlanmalıdır.
• Doğal yollarla kabızlığı düzeltecek olan kurubaklagiller, çiğ sebze ve meyvelere beslenmede yeteri kadar yer verilmelidir.
• Küçük çocuklara işlenmemiş kepek ve kepekli besinlerin verilmesi büyüme ve gelişme için elzem olan minerallerin emilimini azaltacağından verilmemelidir.
• Bitkisel çaylar kabızlığı tedavi etmek için çocuklara tükettirilmemelidir.
• Kabızlığı tetikleyebileceğinden karbonhidrat içeriği yüksek şekerli besinler tükettirilmemelidir.
• Besinlerin sindiriminin sağlanması için gerekli olan hormonların salgılanması ve bağırsak hareketlerinin artması için besinler iyi çiğnenmeli ve fiziksel aktivite artırılmalıdır.
• 1 -2 haftadan uzun süren kabızlık durumunda mutlaka doktorunuza başvurmanız gerekmektedir.

Gastroözofageal Reflü

• Kıvam artırıcılar reflüye bağlı kusmaları önlemek amacıyla beslenme uzmanı kontörlünde beslenmeye eklenebilir.
• Yemek esnasında ve yemekten sonraki ilk 20-30 dakika boyunca çocuğun baş ve gövdesinin en az 30 derecelik açıda olması sağlanarak yedirilmelidir.
• Beslenme sıklığı az ve sık olacak şekilde düzenlenmelidir.
• Çocuğunuzda reflüye bağlı kusma olup olmadığını ayırt etmek için; fışkırır tarzda olmasına, karında uzun süreli hassasiyet ve şişlik olup olmamasına ve uzun süreli olup gelişimini ve besin tüketimini engelleyip engellemediğine dikkat etmeniz gerekmektedir. Saydıklarımız oluyorsa asıl sebebinin doktorunuza başvurmanın gerekmektedir.
• Yemeklerden hemen önce ve yemek esnasında sıvı alımından kaçınılmalıdır.
• Tüketiminden kaçınılması gereken besinler; Sahanda yağda pişirilen yumurta ve tulum peyniri, kuru fasulye, nohut, mercimek, lahana ve mısır gibi gaz yapıcı besinler, aşırı yağlı ve kızartma şeklinde pişirilen besinler, turşu, limon tuzu, sarımsak gibi içerikli besinler, çiğ domates, kuru soğan ve nane, sosis, pastırma gibi şarküteri ürünleri, sakatatlardır.

İshal

• Vücutta aşırı sıvı kaybı olması nedeniyle ishal süresince yeterli sıvı alındığından emin olunmalıdır.
• Posa açısından zengin, yağlı ve şekerli besinler yerine yoğurt, patates, yayla çorbası, kabuksuz elma, muz gibi besinler tükettirilmelidir.
• Herhangi bir besin alerjisi veya sindirim problemi olup olmadığının anlaşılması için günlük besin tüketim kaydı tutularak tetikleyici besin öğrenilmelidir.
• 24 saat içerisinde geçmeyen her ishal durumunda mutlaka doktorunuza başvurmalısınız.

Mide Bulantısı ve İştahsızlık

• Mide bulantısının önlenmesi için çocuğunuzun yemek öncesi ve esnasında sıvı tüketmesi engellenmelidir.
• Çocuğunuzun reddettiği besinlerde ısrarcı olmanız iştahsızlığın daha da uzun sürmesine neden olabilmektedir. Bu nedenle reddedilen besin belli bir zaman geçtikten sonra tekrar tükettirilmeye çalışılmalı fakat ısrar edilmemelidir.
• Oral motor fonksiyonun gelişimi ve salya akımının sağlanması için ağız bakımına önem verilmelidir.
• Yemekler çocuğun ilgisini çekecek şekilde aile masasında ve göze hitap edecek şekilde çocuğa sunulmalı, yemek anında çocuğun stresli olup olmadığına dikkat edilmelidir.
• Mide bulantısının biyolojik bir sebebi olup olmadığı mutlaka araştırılmalıdır.
• Yemek tercihlerinde çocuğun istek ve geri dönüşlerine önem verilmelidir.